Maatschap en vennootschap onder firma gaat veranderen!
De regeling voor personenvennootschappen kent een lange voorgeschiedenis. De huidige regeling vindt haar oorsprong in de 19e eeuw of zelfs daarvoor. In 2002 werd een wetsvoorstel ingediend voor herziening van het personenvennootschappenrecht. Eind 2011 werd dit echter ingetrokken, omdat de voorgestelde regeling weinig steun kreeg van de beoogde gebruikers. Daarna is een werkgroep ingesteld, die in 2016 een rapport heeft uitgebracht met daarin een voorstel voor een nieuwe wettelijke regeling. Op basis van dit rapport heeft de Minister voor Rechtsbescherming nu een nieuw wetsvoorstel ter internetconsultatie gepubliceerd.
Hoofdlijnen
De hoofdlijnen van de nieuwe regeling zien er als volgt uit.
- De nieuwe regeling kent twee rechtsvormen: de vennootschap en de commanditaire vennootschap. Het onderscheid tussen de maatschap (voor de uitoefening van een beroep) en de vennootschap onder firma (voor de uitoefening van een bedrijf) komt dus te vervallen. Wel mogen de aanduidingen maatschap en vennootschap onder firma gebruikt blijven worden (voor de uitoefening van een beroep respectievelijk een bedrijf).
- Vennootschappen krijgen rechtspersoonlijkheid. Dit is een groot verschil ten opzichte van de huidige regeling, waarin een personenvennootschap geen rechtspersoonlijkheid heeft en dus ook geen goederen op naam kan hebben. Ter bescherming van schuldeisers zijn de vennoten van een vennootschap nog wel steeds hoofdelijk aansprakelijk, althans voor zover aannemelijk is dat de vennootschap de verbintenis niet zal voldoen.
- De vennootschap ontstaat nog steeds door een overeenkomst tussen de vennoten, maar de verplichting tot het opmaken van een akte vervalt. Tevens komt er een wettelijke regeling die voorziet in een eenvoudige toe- en uittreding van vennoten.
- Bij ontbinding van de vennootschap komt het overschot aan de vennoten toe. Bij een eventueel tekort zijn de vennoten gehouden dit tekort aan te vullen.
- De commanditaire vennootschap (cv) blijft bestaan. Ook de cv krijgt rechtspersoonlijkheid. Een grote verandering ten opzichte van de huidige regeling is dat de commanditaire vennoot (de vennoot die wel kapitaal inbrengt, maar niet verbonden zal zijn voor verbintenissen van de cv) handelingen mag verrichten voor de cv op basis van een volmacht verstrekt door de andere vennoten. Op dit moment geldt nog een verbod op dergelijke handelingen.
- Commanditaire vennoten zijn in beginsel niet aansprakelijk voor de schulden van de vennootschap. Voor zover het handelen van de commanditaire vennoot, op grond van de hiervoor genoemde volmacht, heeft geleid tot het faillissement van de cv, kan deze wel aansprakelijk gesteld worden.
- Het wordt eenvoudiger om zekerheidsrechten te vestigen op de rechtsverhouding tussen de vennoten en de vennootschap.
Fiscale aspecten
In het consultatiedocument is nog geen aandacht besteed aan de fiscale aspecten van het nieuwe personenvennootschappenrecht. Wel wordt opgemerkt dat de werkgroep in zijn rapport een aantal aanbevelingen heeft gedaan voor aanpassingen in de fiscale wetgeving omtrent de nieuwe regeling. De werkgroep stipt onder andere de volgende punten aan met betrekking tot de fiscale aspecten:
- Uitgangspunt is dat de personenvennootschap voor de heffing van de inkomsten- en de vennootschapsbelasting transparant blijft. Dit betekent dat de personenvennootschap zelf niet belastingplichtig zal zijn, maar de achterliggende vennoten.
- In het huidige wetsvoorstel is nog geen aandacht besteed aan de omzetting van rechtspersonen. Dit zal in een apart wetgevingstraject worden opgenomen. De werkgroep heeft wel opgemerkt dat het van belang is om de overgang van de ene rechtsvorm naar de andere fiscaal zo min mogelijk belemmeren.
- Onder de nieuwe wettelijke regeling kunnen personenvennootschappen zelf de eigendom hebben van een onroerende zaak. Dit brengt mee dat aanpassingen nodig zijn in de overdrachtsbelasting. De werkgroep stelt in dat kader een aantal aanpassingen voor die ervoor moeten zorgen dat bepaalde vrijstellingen die gelden voor personenvennootschappen ook na inwerkingtreding van het nieuwe regime van toepassing blijven (bijvoorbeeld bij de inbreng van een onroerende zaak in de vennootschap).
Tot slot
Op dit moment ligt er dus een conceptwetsvoorstel waarop de praktijk input kan geven. Vervolgens zal de Minister van Rechtsbescherming een definitief wetsvoorstel bij de Tweede Kamer indienen. Diverse andere onderwerpen, zoals de omzetting van rechtspersonen, het overgangsrecht en de fiscale gevolgen worden op dit moment nog onderzocht. Deze zullen, waar nodig, nog toegevoegd worden aan het wetsvoorstel en de toelichting. De consultatieperiode loopt tot en met 31 mei 2019.
Heeft u nog vragen over dit onderwerp, neem dan gerust contact met ons op.